Uroczystość upamiętniającą 85. rocznicę wybuchu drugiej wojny światowej..

1 września 2024 r. Polskie Stowarzyszenie Kulturalne im. Józefa Bema na Węgrzech zorganizowało w Budapeszcie na Cmentarzu Farkasréti uroczystość upamiętniającą 85. rocznicę wybuchu drugiej wojny światowej. Oddano hołd zasłużonym dla narodu Polskiego: dr. Józsefowi Antallowi sen., Zoltánowi Baló i gen. Lorándowi Utassyemu, którzy wnieśli ogromny wkład w udzielanie pomocy polskim uchodźcom.

DR. JÓZSEF ANTALL sen. (1896 – 1974)

Podczas II wojny światowej, będąc dyrektorem departamentu X (socjalnego) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, a potem komisarzem rządowym d/s uchodźczych w randze ministra, pod znakiem tradycyjnej przyjaźni węgiersko-polskiej, organizował (m.in. wraz z Henrykiem Sławikiem) pomoc dla polskich uchodźców przybyłych na Węgry po klęsce wrześniowej. Stworzył w Vác ośrodek dla młodzieży żydowskiej z Polski, a w Balatonboglár jedyne wówczas w Europie polskie gimnazjum.

ZOLTÁN BALÓ (1883 – 1966)

Szef XXI Departamentu Ministerstwa Obrony, zajmującego się w 1939 r. jeńcami wojennymi, w większości z Polski. Utworzył ok. 100 obozów dla internowanych, gdzie troszczono się o dobre warunki pobytu, umożliwiano pracę a także tuszowano ucieczki do Francji i Anglii.

LORÁND UTASSY (1897 – 1974)

W październiku 1943 stanął na czele XXI Departamentu Jeńców Wojennych i Internowanych w Ministerstwie Obrony. Zastąpił na tym stanowisku Zoltána Baló, który został zdymisjonowany w wyniku oskarżeń niemieckiej ambasady o udział w przerzutach polskich żołnierzy na Zachód. Mimo to także Utassy chronił cudzoziemskich żołnierzy zbiegłych na Węgry. Po rozpoczęciu w marcu 1944 okupacji Węgier przez III Rzeszę odmówił Gestapo wydania internowanych polskich żołnierzy.