„Złoty wiek malarstwa węgierskiego (1836-1936)”

W 2016 r. Muzeum Narodowe w Krakowie zorganizowało wystawę pn. „Złoty wiek malarstwa węgierskiego (1836-1936)”. Zaprezentowano wówczas około 90 obrazów użyczonych przez Węgierską Galerię Narodową i przez Gábora Kovácsa – właściciela prywatnej kolekcji dzieł sztuki uznanej na Węgrzech i na forum międzynarodowym.

Wybrane na wystawę obrazy ukazały stulecie twórcze od narodzin narodowego malarstwa węgierskiego oraz poszukiwań artystycznych w dobie przełomu wieków, aż po czas międzywojenny, z  wieloma nowymi trendami w sztuce. Artyści często sięgali po motywy rodzime, ale fascynowały ich również słoneczne plenery południa Europy.

Wśród wystawionych dzieł sztuki znalazł się m.in. obraz z kolekcji Gábora Kovácsa pt.  Kobiety przy studni (Zabójcy węży) z 1836 r. Autor tego obrazu, Károly Markó (1791–1860) większość swojego twórczego życia spędził we Włoszech.

Urodził się 23 listopada 1793 r. w Lewoczy  (obecnie Słowacja). Początkowo kształcił się w dziedzinie inżynierii w Koloszwarze i Peszcie, ale ostatecznie wybrał drogę artystyczną. W latach 1822-1824 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu. Stworzył wiele portretów (w tym autoportrety), ale później całkowicie pochłonęły go pejzaże węgierskie i włoskie. Sięgał też po tematykę biblijną i mitologiczną.

Autoportret Károlya Markó

Wyjechał do Włoch w 1832 r. i do końca życia tam mieszkał (zmarł w Villa di Lappeggi koło Florencji). Pracował w Rzymie, Pizie i Florencji. W latach 1840-47 wykładał jako  profesor we florenckiej Accademia di Belle Arti,  Był też  członkiem Komitetu Węgierskiej Akademii Nauk, co wiązało się z podróżami do kraju ojczystego. Jego obrazy były chętnie kupowane przez włoską i austriacką arystokrację.

Wyszehrad (Wyszegrad), 1826-30                    
Włoski pejzaż z tęczą, 1836 

                                                                                                

 Idealny pejzaż, 1837   
Krajobraz z okolic Tivoli, 1846 

Włoski pejzaż o zachodzie słońca, 1851

Węgierski krajobraz z żurawiem, 1853
Tęcza na puszcie, 1853

Pod wpływem ojca tworzył urodzony w Peszcie  Károly Markó Młodszy [1822-1891]. Studiował we Włoszech. Malował głównie krajobrazy, ale też tematy biblijne i  mitologiczne. On również został profesorem we florenckiej uczelni artystycznej. Pod koniec życia przeniósł się do Moskwy, gdzie zmarł. Prace młodszego malarza trafiły m.in. do zbiorów Węgierskiej Narodowej Galerii Sztuki (Magyar Nemzeti Galéria).

Pejzaż włoski, sygnowany „K. Marko”
Florencja, 1871

                                                                                                                     

Opracowała Maria Marcinowska
Żródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/K%C3%A1roly_Mark%C3%B3; https://en.wikipedia.org/wiki/K%C3%A1roly_Mark%C3%B3_the_Younger

ilustracje – domena publiczna